5o βραβείο Nobel φυσικής στην Αστροφυσική μέσα σε 10 χρόνια

Το βραβείο Nobel φυσικής για το έτος 2019 απονέμεται…. στην Αστροφυσική (χειροκρότημα, ο κόσμος παραληρεί)!

Το βραβείο Nobel φυσικής για το έτος 2020 απονέμεται…. μα πού αλλού; Στην Αστροφυσική φυσικά (πιο θερμό χειροκρότημα, ο κόσμος έχει τρελαθεί)!

Κάπως έτσι φαίνεται λοιπόν ότι ο κλάδος της Αστροφυσικής έλκει όχι μόνο το ενδιαφέρον του κοινού αλλά και της επιστημονικής κοινότητας, μέλη της οποίας αποφάσισαν πως αξίζει δύο βραβεία Nobel φυσικής στη σειρά. Και είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον το γεγονός ότι πρόκειται για το 5o βραβείο Nobel φυσικής μέσα σε μόλις 10 χρόνια! Ας τα δούμε όλα με χρονολογική σειρά.

Το 2011 το βραβείο Nobel φυσικής απονέμεται στους Saul Perlmutter, Brian Schmidt και Adam Riess για την ανακάλυψή τους ότι το Σύμπαν διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Την εποχή που πραγματοποιούν τις μετρήσεις τους, υπέθεσαν ότι το Σύμπαν συστέλλεται λόγω της βαρύτητας, αντ’ αυτού βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν βρήκαν ότι το Σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά διαστέλλεται και με επιταχυνόμενο ρυθμό. Μα πώς συμβαίνει αυτό;

Το 2015 το βραβείο Nobel φυσικής απονέμεται στους Takaaki Kajita and Arthur McDonald για την παρατηρησιακή επιβεβαίωση ότι τα νετρίνα ταλαντώνονται μεταξύ των τριών γεύσεων (electron, muon και tau), το οποίο σημαίνει ότι τα σωματίδια αυτά έχουν μάζα. Για την πειραματική επιβεβαίωση, οι δύο ομάδες χρησιμοποίησαν ανιχνευτές σωματιδίων που βρίσκονται μέσα σε παλιά ορυχεία στην Ιαπωνία και τον Καναδά, αντίστοιχα. Μα τι σημαίνει τρεις γεύσεις και πώς γίνεται να αλλάζουν από τη μια στην άλλη;

Το 2017 το βραβείο Nobel φυσικής απονέμεται στους Rainer Weiss, Barry Barish και Kip Thorne για τη σημαντική συνεισφορά τους στο πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) και την παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων για πρώτη φορά. Το 2015, το πείραμα LIGO μόλις έχει ενεργοποιήσει τους αισθητήρες του προκειμένου να βαθμονομηθεί. Αμέσως γίνεται αντιληπτό ότι ένα πολύ σημαντικό γεγονός έχει παρατηρηθεί. Δυο μελανές οπές 30 και 35 ηλιακών μαζών αντίστοιχα, συγχωνεύτηκαν σε μια μελανή οπή 62 ηλιακών μαζών, απελευθερώνοντας στον χωρόχρονο ενέργεια ίση με 3 ηλιακές μάζες σε μορφή βαρυτικών κυμάτων! Αυτά τα βαρυτικά κύματα ταξίδεψαν ως τη Γη για να τα εντοπίσει το LIGO. Μα πώς συγχωνεύονται οι μαύρες τρύπες και πόσο συχνά μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο;

Το 2019 το βραβείο Nobel φυσικής απονέμεται στον James Peebles για τις θεωρητικές του ανακαλύψεις στην Κοσμολογία, και στους Michel Mayor και Didier Queloz για την ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη σε άλλο αστρικό σύστημα. Μα πόσοι εξωπλανήτες υπάρχουν εκεί έξω και πώς μπορούμε να τους παρατηρήσουμε από τη Γη; Και πότε θα μπορέσουμε επιτέλους να τους επισκεφτούμε;

Τέλος, το 2020 το βραβείο Nobel φυσικής απονέμεται στον Roger Penrose για την ανακάλυψη ότι η δημιουργία μελανών οπών είναι τρανή πρόβλεψη της γενικής θεωρίας της σχετικότητας, και στους Reinhard Genzel και Andrea Ghez για την ανακάλυψη ενός υπερμεγέθους συμπαγούς αντικειμένου στο κέντρο του Γαλαξία μας.

Τέλος; Μήπως δεν είναι το τέλος αλλά απλά η αρχή; Μήπως όλες αυτές οι σπουδαίες ανακαλύψεις είναι μονάχα το λιθαράκι για μια νέα δεκαετία μοναδικών ανακαλύψεων που θα προσφέρουν κι άλλα πολλά βραβεία Nobel στην Αστροφυσική;

Όπως και να ‘χει, εμείς θα είμαστε εδώ για να αναλύσουμε όλες τις παραπάνω ανακαλύψεις καθώς και να συζητήσουμε όλες τις επόμενες που έρχονται. Κι όλα αυτά σε απλά λόγια που να χρειάζονται μονάχα 2 λεπτά!