Σε πολλές φωτογραφίες από τηλεσκόπια (π.χ. Hubble), θα έχετε παρατηρήσει ότι αρκετά από τα άστρα φαίνεται να έχουν ακίδες ή σταυρούς (Εικόνα 1). Είναι το φαινόμενο αυτό πραγματικό, και αν όχι, που οφείλεται;

Η απάντηση είναι ότι τα άστρα δεν έχουν ούτε ακίδες, ούτε σταυρούς. Η εικόνα που βλέπουμε οφείλεται σε οπτικά σφάλματα, κυρίως λόγω της αλληλεπίδρασης του φωτός με τα όργανα του τηλεσκοπίου.

Οι ακίδες που βλέπουμε ονομάζονται diffraction spikes (ακίδες περίθλασης) και δημιουργούνται από αλληλεπίδραση του φωτός (περίθλαση) που συλλέγει το τηλεσκόπιο με το δευτερεύον κάτοπτρο, το κάτοπτρο που κατευθύνει δηλαδή το φως από το πρωτεύον κάτοπτρο προς το μάτι μας ή τα ηλεκτρονικά όργανα του τηλεσκοπίου (Εικόνα 2). Το ακριβές σχήμα των ακίδων εξαρτάται από το σχήμα του δευτερεύοντος κατόπτρου και κυριότερα από τον τρόπο στήριξής του (π.χ. πόσους βραχίονες χρησιμοποιεί ο κατασκευαστής για να στηρίξει το κάτοπτρο). Έτσι, μπορεί να έχουμε περισσότερες ή λιγότερες ακίδες στο είδωλο κάθε άστρου.

Αν ο μηχανισμός αυτός σας φαίνεται ιδιαίτερος, θα σας εκπλήξει ίσως ότι με ανάλογο τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν ακίδες και σε απλές φωτογραφίες που θα βγάλετε με τη φωτογραφική μηχανή σας το βράδυ. Στην περίπτωση αυτή, οι ακίδες δημιουργούνται λόγω αλληλεπίδρασης του φωτός με το κλείστρο της φωτογραφικής μηχανής. Φυσικά, το ακριβές μοτίβο που θα προκύψει εξαρτάται και πάλι από το είδος του κλείστρου.