Πώς αντιμετωπίζουμε το Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης (Burnout);
Βασικό κριτήριο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του burnout είναι ο χρόνος που αφιερώνουμε στη φροντίδα του εαυτού μας. Επειδή το burnout είναι συνδεδεμένο με τον επαγγελματικό χώρο, συνήθως οι άνθρωποι προσπαθούμε να αλλάξουμε τις επαγγελματικές μας συνθήκες. Όμως, αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στο πως μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιδρούμε στα ερεθίσματα που δεχόμαστε από το περιβάλλον μας.
Δε χρειάζεσαι την ονειρική δουλειά, τον τέλειο μισθό και το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον. Χρειάζεσαι να μάθεις να φροντίζεις εσένα, τις ανάγκες σου και το σώμα σου. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσεις να αναζωογονείς την καθημερινότητά σου και να έχεις μια αίσθηση σκοπού στη ζωή σου.
Παρακάτω είναι ένας οδηγός πρακτικής αντιμετώπισης του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης. Ακολουθώντας το, δε σημαίνει ότι δε θα βιώσεις εξάντληση αλλά σίγουρα θα μειώσεις την πιθανότητα εμφάνισής του. [1]
Πιο αναλυτικά:
1. Κοινωνικοποιήσου
Είναι πολύ σημαντικό να νιώθουμε ότι ανήκουμε σε ένα σύνολο, πόσο μάλλον το εργασιακό, μέσα στο οποίο περνάμε τις περισσότερες ώρες της εβδομάδας. Μπορεί να μην έχουμε τη δυνατότητα επιλογής των συναδέλφων μας, ωστόσο μπορούμε να προσπαθήσουμε να επενδύσουμε χρόνο και ενέργεια στη δημιουργία κοινωνικών σχέσεων μαζί τους.
2. Αθλήσου & Φρόντισε τη διατροφή σου
Η συναισθηματική μας υγεία επηρεάζεται σημαντικά από τη διατροφή καθώς και την άθληση. Χρειαζόμαστε μικρά, συχνά και υγιεινά διατροφικά γεύματα, για να τροφοδοτηθεί ο εγκέφαλός μας αλλά και το σώμα μας με ενέργεια. Επιπλέον, τα άτομα που αθλούνται συχνά και έχουν καλή φυσική κατάσταση φαίνεται πως διαχειρίζονται πιο εύκολα και λειτουργικά συνθήκες άγχους. [2 & 3]
3. Ξεκουράσου & Κοιμήσου
Η ποσότητα και η ποιότητα του ύπνου που λαμβάνουμε συμβάλλουν στην ισορροπία της ψυχικής μας υγείας. Πιο συγκεκριμένα, η αυτορύθμιση των συναισθημάτων μας επηρεάζεται άμεσα από τον ύπνο, με αποτέλεσμα άτομα με συναισθηματικές δυσκολίες να εμφανίζουν συχνά αϋπνίες και να δυσκολεύονται να δουν θετικά τις καταστάσεις στη ζωή τους. [4]
4. Οργανώσου
Η δημιουργία ενός προγράμματος, σε αρμονία με την προσωπική ζωή του ατόμου, συνεισφέρει στην ιεράρχηση προτεραιοτήτων και στην ικανοποίηση προσωπικών αναγκών του ατόμου. Η κατάλληλη οργάνωση ενισχύει τη μείωση επιπέδων άγχους καθώς αυξάνει το αίσθημα ικανοποίησης που λαμβάνουμε.
5. Άκου το σώμα σου
Τα συναισθήματά μας εκφράζονται μέσα από το σώμα μας. Πολύ βοηθητικές τεχνικές για τη χαλάρωση του σώματος και την ενεργοποίηση της λογικής είναι οι διαφραγματικές αναπνοές καθώς και ο διαλογισμός.
6. Επικεντρώσου στην επίλυση των προβλημάτων
Η υπερανάλυση σκέψεων και συναισθημάτων είναι ένα χαρακτηριστικό που συναντάται σε ανθρώπους που βιώνουν έντονο άγχος. Προσπάθησε να επικεντρωθείς στο πρόβλημα που αντιμετωπίζεις καθώς και στις πιθανές λύσεις του.
7. Κάνε συχνά διαλείμματα
Προσπάθησε να αφιερώνεις καθημερινά χρόνο στην ξεκούραση σου κάνοντας συχνά και μικρά διαλείμματα. Φρόντιζε να προγραμματίζεις διακοπές ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθώς προλαμβάνουν σημαντικά το burnout. [5]
8. Μίλα για τα συναισθήματά σου
Τα συναισθήματα που δεν εκφράζονται εγκλωβίζονται μέσα μας, με αποτέλεσμα να μεγεθύνονται και να αυξάνουν την έντασή μας. Επέλεξε ανθρώπους που νιώθεις άνετα να συζητάς μαζί τους και αφιέρωσε καθημερινά λίγο χρόνο συζητώντας για τα συναισθήματά σου.
9. Ζήτα βοήθεια
Είναι δύσκολο κάποιες φορές να αναγνωρίσουμε ότι χρειαζόμαστε βοήθεια. Ωστόσο, ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσεις τις αιτίες, και τους τρόπους αντιμετώπισης που συντελούν στην εξουθένωση.
Και να θυμάσαι… Η ισορροπία δεν είναι κάτι που το βρίσκεις αλλά είναι κάτι που το δημιουργείς.
Πηγές
[1] Ochentel, O., Humphrey, C., & Pfeifer, K. (2018). Efficacy of exercise therapy in persons with burnout. A systematic review and meta-analysis. Journal of sports science & medicine, 17(3), 475.
[2] Jackson, E. M. (2013). Stress relief: The role of exercise in stress management. ACSM’s Health & Fitness Journal, 17(3), 14-19.
[3] Penttinen, M. A., Virtanen, J., Laaksonen, M., Erkkola, M., Vepsäläinen, H., Kautiainen, H., & Korhonen, P. (2021). The Association between Healthy Diet and Burnout Symptoms among Finnish Municipal Employees. Nutrients, 13(7), 2393.
[4] Aydin Sayilan, A., Kulakaç, N., & Uzun, S. (2021). Burnout levels and sleep quality of COVID‐19 heroes. Perspectives in Psychiatric Care, 57(3), 1231-1236.
[5] Kühnel, J., & Sonnentag, S. (2011). How long do you benefit from vacation? A closer look at the fade‐out of vacation effects. Journal of Organizational Behavior, 32(1), 125-143.
Μερικά λόγια για τις συγγραφείς:
Η Ελευθερία Μπουγονικολού είναι ψυχολόγος, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος από την περιφέρεια Αθηνών. Είναι πτυχιούχος ψυχολογίας (BSC (Hons) In Applied Psychology) με μεταπτυχιακό στην Παιδοψυχολογία (Msc In Psychology Of Child Development). Έχει εξειδικευτεί στην ψυχοπαθολογία παιδιών και εφήβων, στις μαθησιακές δυσκολίες και την ειδική αγωγή καθώς και στην ψυχοεκπαίδευση και συμβουλευτική γονέων. Έκτοτε εργάζεται ιδιωτικά ως ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και ασχολείται με παιδιά και εφήβους με Προβλήματα Συμπεριφοράς, Μαθησιακές Δυσκολίες, Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος και Συμβουλευτική Γονέων. Η επιμόρφωσή της περιλαμβάνει πληθώρα σεμιναρίων ψυχολογίας, χορήγησης ψυχοδιαγνωστικών τεστ και τεστ μαθησιακών δυσκολιών καθώς και εθελοντισμός σε φορείς ειδικής αγωγής και κέντρων διάγνωσης και υποστήριξης παιδιών και εφήβων.
Η Μαρία Παπαγεωργίου είναι απόφοιτος από το Τμήμα Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.), όπου και έκτοτε διατηρεί άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Είναι μεταπτυχιακή απόφοιτος στην Ψυχολογία της Υγείας από το University of Central Lancashire με μετεκπαίδευση στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία, καθώς και Εκπαιδεύτρια-Συντονίστρια Σχολών Γονέων από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Σχολών Γονέων. Εργάζεται ιδιωτικά στο προσωπικό της γραφείο, παρέχοντας συνεδρίες ψυχοθεραπείας σε ενήλικες, ζευγάρια ή και οικογένειες για τη διαχείριση αγχωδών διαταραχών και κρίσεων πανικού, κατάθλιψης, συναισθηματικών διαταραχών, πένθους, χρόνιων παθήσεων καθώς και αυτοάνοσων νοσημάτων. Τέλος, η συνεχόμενη και συνεχιζόμενη, αναζήτηση και θέλησή της για περαιτέρω γνώση στον κλάδο της Ψυχολογίας, εμπλουτίστηκε –και συνεχίζει ακόμα μέχρι και σήμερα να εμπλουτίζεται – από μία σειρά σεμιναρίων και εισηγήσεων σε συνέδρια, τα οποία αφορούν ένα ευρύ φάσμα γνώσεων.
