Τι να περιμένεις στην πρώτη σου αστρο-εξόρμηση στο βουνό!

Το να βρεθεί κάνεις σε ένα αστρο-πάρτι, ακόμη και τυχαία, πλέον δεν είναι κάτι σπάνιο, μιας και οι περισσότεροι ερασιτεχνικοί σύλλογοι αστρονομίας στην Ελλάδα πραγματοποιούν τουλάχιστον μια εξόρμηση το μήνα. Κατά συνέπεια, μια εκδρομή στο βουνό μπορεί εύκολα να συμπέσει με μια εξόρμηση ερασιτεχνών αστρονόμων. Ωστόσο, αν διαβάζεις αυτό το άρθρο, πιθανότατα δε σκοπεύεις να βρεθείς τυχαία στο βουνό, και ίσως ήδη να ετοιμάζεσαι για την πρώτη σου αστρο-εξόρμηση!

Οι περισσότεροι, σίγουρα, δε θα ξεχάσουμε την πρώτη μας άστρο-εξόρμηση, μιας και είτε θα ήταν απίστευτα ενθουσιώδης είτε αρκετά απογοητευτική! Ναι, ακόμη και το δεύτερο είναι πολύ πιθανόν να συμβεί. Αυτό οφείλεται στην άγνοια που υπάρχει για κάποιον/α που συμμετέχει για πρώτη φορά σε ένα αστρο-πάρτι και ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ας δούμε όμως συνοπτικά τι μπορεί να συμβεί στην πρώτη σου αστρο-εξόρμηση.

-Πω πω αστέρια!

Για να αποφάσισες να βρίσκεσαι στο βουνό και όχι σε κάποιον αναπαυτικό καναπέ πιθανότατα να έχεις ήδη ενθουσιαστεί με την αστρονομία. Πιθανώς να έχεις ήδη κάνει τις πρώτες σου παρατηρήσεις μέσα από τους γεμάτους φωτορύπανση ουρανούς ενός μεγάλου αστικού κέντρου. Ακόμη και αν καταφέρνεις να αναγνωρίσεις κάποιους από τους πιο γνωστούς αστερισμούς μέσα από μια μεγαλούπολη, μην περιμένεις το ίδιο να συμβεί και την πρώτη νύχτα που θα βρεθείς κάτω από έναν σκοτεινό ουρανό. Εξαιτίας του ότι σε έναν σκοτεινό ουρανό δεν υπάρχει φωτορύπανση, τα αστέρια που θα αντικρίσεις θα είναι υπερβολικά πολλά, σε βαθμό που δε θα μπορείς να ξεχωρίσεις τους αστερισμούς που μέχρι τώρα μπορούσες να αναγνωρίσεις. Δε χρειάζεται να προβληματίζεσαι όμως, είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό, και από την επόμενη κιόλας μέρα όχι μόνο απλώς θα το συνηθίσεις, αλλά θα καταφέρνεις να αναγνωρίζεις ακόμη περισσότερους αστερισμούς, που από την Αθήνα, για παράδειγμα, είναι αδύνατον να τους διακρίνεις.

-Τι νύστα είναι αυτή;

Ακόμη και εάν πριν την πρώτη σου εξόρμηση είχες ξενυχτήσει πολλές φορές χαζεύοντας τα αστέρια από την πόλη ΄(ή κάποια ωραία μάτια κάτω από τα αστέρια), να είσαι έτοιμος ότι μπορεί να νυστάξεις αρκετά νωρίς στο βουνό! Αυτό συμβαίνει συνήθως λόγω της κούρασης που υπάρχει λόγω του ταξιδιού προς κάποιο σκοτεινό ουρανό, σε συνδυασμό με το σκοτάδι που επικρατεί κατά την αστροπαρατήρηση. Το βασικότερο στοιχείο ωστόσο που θα σε στείλει στη σκηνή σου ή στο κατάλυμα είναι το κρύο και η υγρασία.

Ακόμη και αν η πρώτη σου επίσκεψη σε αστρο-πάρτι γίνει καλοκαιρινούς μήνες, φρόντισε να έχεις εξοπλιστεί με χειμερινά ρούχα. Ειδικότερα τα υψηλά επίπεδα υγρασίας που μπορεί να υπάρχουν σε μια θερινή νύχτα στο βουνό μπορούν να είναι πολύ πιο ενοχλητικά από όσο μπορείς να φανταστείς!

Επίσης, είναι πολύ πιθανό εάν βρεθείς σε νύχτα με έντονη υγρασία να δεις το τηλεσκόπιο ή τη φωτογραφική σου μηχανή μούσκεμα! Αυτό μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό αν μιλάμε για ηλεκτρονικές συσκευές. Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι μια εξόρμηση στο βουνό δε σημαίνει μόνο χειμερινός εξοπλισμός, άλλα και καλοκαιρινός. Πιο συγκεκριμένα, για τους καλοκαιρινούς μήνες φρόντισε να έχεις μαζί σου καπέλο, ένα ζευγάρι γυαλιά, και το κυριότερο: αντηλιακό! Οι αστροπαρατηρήσεις γίνονται κατά κύριο λόγο σε περιοχές που δεν υπάρχουν εμπόδια για τον ουρανό κάτι που σημαίνει ότι από την ανατολή μέχρι τη δύση ο ήλιος δε θα σταματάει να σε “καίει”. Μην το αγνοήσεις, ξέρω κάποιον από το 2’Science που απέκτησε δύο εγκαύματα σε αστρο-εξόρμηση!

-Ο εξοπλισμός δουλεύει τέλεια στην πόλη και νιώθεις έτοιμος να τον δοκιμάσεις και στο βουνό

Όλοι έχουμε νιώσει την ανυπομονησία να ανέβουμε στο βουνό και να χαρούμε τον εξοπλισμό μας, παρόλα αυτά σύντομα καταλαβαίνει κανείς ότι πρέπει να είναι έτοιμος για όλα! Οι δύσκολες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο βουνό είναι εφικτό να δημιουργήσουν προβλήματα, όπως αποσυνδέσεις σε ηλεκτρονικές συσκευές και θόλωμα στους φακούς εξαιτίας της υγρασίας. Η δυσκολότερη συνθήκη είναι ότι στο βουνό δεν είναι πάντα εύκολο να έχεις τα εργαλεία που χρειάζεσαι για να επιδιορθώσεις ένα πρόβλημα, και για αυτό εάν έχεις ζήσει μερικές αστρονομικές σεζόν σίγουρα θα σου έχει συμβεί τουλάχιστον μια φορά να μην έχεις ό,τι χρειάζεσαι. Ένα κατσαβίδι που μπορεί να έχεις στο σπίτι και σε δευτερόλεπτα να σου λύσει ένα θέμα στην πόλη, δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρχει και στο βουνό, διότι πολύ απλά τα πιθανά προβλήματα είναι πολύ περισσότερα από όσο μπορείς να φανταστείς. Αν είναι να πάει κάτι στραβά, θα πάει!

-Ρεύμα και πολιτισμός

Εξόρμηση στο βουνό σημαίνει εξόρμηση στη φύση, το οποίο για τους περισσότερους σημαίνει και απεξάρτηση από όλες τις ανέσεις της πόλης. Οι πιο συνηθισμένοι τρόποι διαμονής στο βουνό είναι είτε η κατασκήνωση είτε η διαμονή σε κάποιο ορεινό καταφύγιο (αν βέβαια υπάρχει εκεί κοντά). Το ρεύμα είναι μόνο για τα απολύτως απαραίτητα, δηλαδή για τον αστρονομικό εξοπλισμό. Εάν περιμένεις να χρησιμοποιήσεις αρκετά το κινητό τηλέφωνο ή κάποιο laptop να είσαι εφοδιασμένος με κάποιο powerbank γιατί δυστυχώς τα δέντρα και οι πέτρες δεν έχουν πρίζες…

Το ίδιο αφορά και το internet και την κινητή τηλεφωνία γενικότερα, διότι στα περισσότερα βουνά που γίνονται οι εξορμήσεις το σήμα είναι εξαιρετικά χαμηλό. Οπότε δε θα πρέπει να σου κάνει εντύπωση αν δε χτυπήσει το τηλέφωνο, δε σε ξέχασε κανείς, απλά είναι δύσκολο να βρεις σήμα.

-Θέματα διατροφής

Δυστυχώς, αν δε μιλάμε για κάποια πανελλήνια εξόρμηση ερασιτεχνών αστρονόμων όπου υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο οργάνωσης και πρόληψης ακόμη και για τους μη μυημένους στις αστρο-εξορμήσεις, τότε θα πρέπει να έχεις οργανώσει τα γεύματα και τα ροφήματα σου από πολύ νωρίς. Στο βουνό δε θα βρεις καντίνα, και το πιθανότερο είναι να μη σε εξυπηρετήσει κάποιο delivery από το κοντινότερο χωριό.

-Ήρθα στο βουνό και τώρα… σύννεφα!

Έχει συμβεί σε όλους μας! Είτε έχεις κάνει το βουνό δεύτερο σπίτι σου είτε έχεις έρθει για μια και μόνο φορά, σίγουρα η λέξη συννεφιά μπορεί να μη σου κάνει εντύπωση. Δυστυχώς, ο καιρός δεν μπορεί να προβλεφθεί πάντα με απόλυτη ακρίβεια, και πρέπει να είσαι πάντα προετοιμασμένος ό,τι και αν συμβεί! Σε κάθε περίπτωση όμως, πρέπει να συμβουλευόμαστε τις καιρικές προγνώσεις πριν ταξιδέψουμε στο βουνό.

Εν κατακλείδι

Οι δυσκολίες που εγκυμονεί μια αστρο-εξόρμηση μπορεί να είναι αρκετές άλλα δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτρέψουν κάποιον από το να ζήσει την εμπειρία της παρατήρησης ενός σκοτεινού ουρανού. Ευτυχώς, οι περισσότερες δυσκολίες είναι πλέον γνωστές και υπάρχουν αρκετές λύσεις ειδικά αν φροντίσει κανείς προληπτικά για αυτές. Παρόλο που για κάποιες δεν υπάρχουν μέτρα πρόληψης, όπως η συννεφιά, θα καταλάβεις με τον καιρό πως και αυτό είναι μέρος του προγράμματος, και η κάθε παρέα είναι έτοιμη να το διαχειριστεί είτε με κουβεντούλα στο βουνό είτε με βολτούλα στα κοντινά χωριά.

Σε κάθε περίπτωσή, όταν θα αντικρίσεις για πρώτη φορά τη γαλαξιακή οδό, δηλαδή τον Γαλαξία μας, από έναν σκοτεινό ουρανό, ακόμη και εάν έχεις συναντήσει όλες τις παραπάνω δυσκολίες και ακόμη περισσότερες, το μόνο σίγουρο είναι ότι με τη θέα θα τις ξεχάσεις όλες, και θα έχεις ήδη προγραμματίσει την επόμενη εξόρμηση!

Καλές παρατηρήσεις!