Η Γη είναι περίπου σφαιρική, εξαιτίας της ιδιοπεριστροφής της. Το σχήμα της μοιάζει περισσότερο με ελλειψοειδές εκ περιστροφής, ενώ ίσως έχετε συναντήσει και τον όρο πεπλατυσμένο σφαιροειδές. Η ακτίνα της από το κέντρο προς τους πόλους είναι περίπου 6.357 km ενώ από το κέντρο προς τον Ισημερινό περίπου 6.378 km. Η διαφορά των 21 km αντιστοιχεί στο ότι η πολική ακτίνα είναι περίπου 0,3% μικρότερη από την ισημερινή ακτίνα (Εικόνα 1). Σε πολύ καλή προσέγγιση λοιπόν, η Γη είναι σφαιρική!

Ο Newton και ο Euler είχαν υπολογίσει θεωρητικά ότι ένα ομογενές, περιστρεφόμενο σώμα, με πυκνότητα όση η μέση πυκνότητα της Γης (5,5 gr/cm³), θα έπρεπε να εμφανίζει μια συμπίεση της τάξης 1/230 (όσο πιο μικρό αυτό το νούμερο, τόσο πιο κοντά είμαστε σε σφαιρικό σχήμα). Παρατηρήσεις δείχνουν ότι η συμπίεση της Γης είναι 1/300, δηλαδή ακόμα μικρότερη, κι αυτό έχει να κάνει με το ότι δεν είναι ομοιογενές σώμα, αλλά έχει διαστρωμάτωση στην πυκνότητα.

Επιπρόσθετα, η Γη έχει ανάγλυφο που κυμαίνεται από +8,8 km από την επιφάνεια της θάλασσας στο Έβερεστ έως -11 km περίπου στον βυθό της Τάφρου των Μαριανών (Mariana Trench) στον Ειρηνικό Ωκεανό. Τέλος, ακόμα και η ίδια η επιφάνεια της Γης αλλάζει με το χρόνο. Οι αλλαγές αυτές μπορεί ν’ αφορούν περιοδικά φαινόμενα (όπως οι παλίρροιες) ή άλλες διεργασίες, όπως η μετατόπιση των τεκτονικών πλακών, λιώσιμο παγετώνων, εκρήξεις ηφαιστείων και άλλα.

Συγγραφείς: Σταύρος Δημητρακούδης, Μάριος Καλομενόπουλος, Δημήτρης Μήλλας