Boeing Starliner μέρος β’: Οι αστροναύτες που πήγαν στο διάστημα για 8 ημέρες και έμειναν εκεί για 9 μήνες
- Συγγραφέας: Σταύρος Δημητρακούδης
- 27-09-2025
- Δυσκολία: Εύκολο
- Κατηγορίες: Διάφορα

Το Starliner (Εικόνα 1) ήταν μία μεγαλεπίβολη αλλά υπερκοστολογημένη και καθυστερημένη απόπειρα της Boeing να αναπτύξει ένα διαστημόπλοιο για επανδρωμένες πτήσεις σε χαμηλή γήινη τροχιά. Τέσσερα χρόνια πίσω από την ανταγωνίστρια SpaceX, και με ένα άκαμπτο συμβόλαιο που δεν προέβλεπε επιπλέον κονδύλια ανάπτυξης από τη NASA, η Boeing ένιωσε τελικά έτοιμη για την πρώτη επανδρωμένη δοκιμή το 2024, με τον Barry Wilmore και τη Sunita Williams για πλήρωμα.
Η εκτόξευση του Starliner, στις 5 Ιουνίου 2024, ήταν επιτυχής, αλλά όταν άρχισε να προσεγγίζει τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) το διαστημόπλοιο άρχισε να παρουσιάζει προβλήματα με διαρροή ηλίου από τις δεξαμενές του. Τέσσερις από τους 28 προωθητήρες δυσλειτούργησαν, οπότε οι αστροναύτες δεν μπορούσαν πλέον να ελέγχουν την πορεία της κάψουλας σε όλους τους άξονες κίνησης. Η αποστολή θα έπρεπε κανονικά να ματαιωθεί, αλλά με την απώλεια τόσων προωθητήρων δεν ήταν πια βέβαιο ότι θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη Γη! Με μία μόνο ακόμα απώλεια προωθητήρα η κάψουλα θα γινόταν ουσιαστικά ακυβέρνητη. Ο ISS ήταν κοντά, πολύ κοντά τους, οπότε ήταν ασφαλέστερο να δοκιμάσουν να προσδεθούν εκεί, αλλά εξακολουθούσαν να μην έχουν πλήρη έλεγχο της πορείας τους. Σε συντονισμό με την ομάδα εδάφους έκαναν επανεκκίνηση του υπολογιστή που ελέγχει τους προωθητήρες. Δύο από τους χαλασμένους επανήλθαν σε λειτουργία. Λίγο αργότερα ένας άλλος χάλασε, αλλά είχαν πλέον αρκετό έλεγχο για να προσεγγίσουν τον ISS. Με επιπλέον ενέργειες από το έδαφος, όλοι οι προωθητήρες εκτός από έναν επανήλθαν σε λειτουργία. Το Starliner προσδέθηκε στον ISS.
Οι κανονισμοί ασφάλειας για τον ISS προϋποθέτουν να υπάρχουν επαρκή οχήματα διαφυγής για όλα τα μέλη του πληρώματός του. Για αυτό ανά πάσα στιγμή είναι προσδεδεμένες συνήθως δύο κάψουλες, με επαρκή χωρητικότητα για όλους τους αστροναύτες. Όταν ο Wilmore και η Williams έφτασαν στον ISS, το Starliner τους ήταν το όχημα διαφυγής τους. Αυτό δεν ενέπνεε εμπιστοσύνη. Παρόλο που η Boeing επέμενε ότι το πρόβλημα ήταν μικρό και είχε λυθεί, εξακολουθούσαν να παρατηρούν διαρροές ηλίου και η NASA δεν ήθελε να ρισκάρει νέα προβλήματα με αστροναύτες σε αυτό. Όταν, το Σεπτέμβριο του 2024, η αποστολή Crew-9 Dragon έφερε το νέο πλήρωμα στον ISS, αντί για τέσσερεις αστροναύτες έφερε μόνο δύο. Οι υπόλοιπες δύο θέσεις ήταν για τους Wilmore και Williams. Θα ήταν το όχημα διαφυγής τους (Εικόνα 2), αλλά για χρήση μόνο σε κατάσταση ανάγκης. Επιστροφή στη Γη αμέσως θα σήμαινε την απώλεια τεσσάρων αστροναυτών από τον ISS (καθότι και οι άλλοι δύο δε θα μπορούσαν να μείνουν εκεί χωρίς όχημα διαφυγής), οπότε αποφασίστηκε να παραμείνουν ως μέλη του πληρώματος του ISS μέχρι την επόμενη προγραμματισμένη αλλαγή πληρώματος, το Μάρτιο του 2025. Η Williams, που είχε εμπειρία ως κυβερνήτρια του ISS, έγινε ξανά κυβερνήτρια με την αλλαγή πληρώματος του Σεπτεμβρίου. Το Starliner επέστρεψε στη Γη αυτόματα, χωρίς πλήρωμα. Δεν εμφάνισε σοβαρά προβλήματα.

Στις 14 Μαρτίου 2025 το Crew-10 Dragon μετέφερε τέσσερις νέους αστροναύτες στον ISS και στις 18 Μαρτίου το Crew-9 επέστρεψε στη Γη με το πλήρωμά του. Ο Wilmore και η Williams είχαν μείνει στον ISS για παραπάνω από εννιά μήνες. Στη διάρκειά τους, η Williams έκανε νέο ρεκόρ για το μεγαλύτερο συνολικό χρόνο σε διαστημικό περίπατο για γυναίκα (και τέταρτο μεγαλύτερο γενικότερα). Η αποστολή τους, και το αν ήταν αποκλεισμένοι στο διάστημα, έγινε ελάσσον μικροπολιτικό ζήτημα στις ΗΠΑ. Η επόμενη επανδρωμένη αποστολή Starliner έχει, μέχρι στιγμής (Σεπτέμβριος 2025), αναβληθεί επ’ αόριστον. Το μέλλον του ISS είναι πλέον βραχύ, και είναι άγνωστο αν το Starliner θα προλάβει ποτέ να εκτελέσει την αποστολή για την οποία σχεδιάστηκε. Αλλά η NASA εξακολουθεί να το υποστηρίζει, ώστε να μην βασίζεται αποκλειστικά σε διαστημόπλοια της SpaceX για τέτοιες αποστολές.