Φεβρουάριος

Στις 7 Φεβρουαρίου 1984 επιτυγχάνεται η πρώτη μη προσδεδεμένη στο διαστημόπλοιο διαστημική βόλτα!

3 Φλεβάρη του 1984 έγραφε το ημερολόγιο όταν εκτοξεύτηκε η δέκατη από τις αποστολές διαστημικών λεωφορείων (Space Shuttle) της  NASA με το όνομα STS-41-B. Συγκεκριμένα ήταν η τέταρτη πτήση του διαστημικού λεωφορείου Challenger. Το χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης αποστολής είναι ότι για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε διαστημική βόλτα με τους αστροναύτες να μην είναι προσδεδεμένοι στο διαστημόπλοιο.

Συγκεκριμένα οι αστροναύτες Bruce McCandless και  Bob Stewart έκαναν ξεχωριστές βόλτες ο καθένας δύο φορές. Η πρώτη στις 7 Φεβρουαρίου 1984 είχε διάρκεια 5 ώρες και 55 λεπτά και η δεύτερη στις 9 Φεβρουαρίου 1984 είχε διάρκεια 6 ώρες και 17 λεπτά.

Οι αστροναύτες έφτασαν σε απόσταση μεγαλύτερη των 91 μέτρων από το διαστημικό λεωφορείο Challenger. Κι αυτό χάρη στον μηχανισμό Manned Maneuvering Unit (MMU) που ζυγίζει 136 κιλά. Το περίβλημά του είναι κατασκευασμένο από αλουμίνιο και αποτελείται από 24 μικρούς συμπιεσμένους προωθητήρες αζώτου και δυο τηλεχειριστήρια χειρός για ευκολότερους ελιγμούς.

Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Στις 10 Φεβρουαρίου 2020 εκτοξεύεται η αποστολή Solar Orbiter!

Το Solar Orbiter είναι μία διαστημική αποστολή της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) σε συνεργασία  με την Εθνική Διοίκηση Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA). Εκτοξεύτηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2020. 

Στόχος της αποστολής είναι να μελετήσει τον Ήλιο και την επιρροή του στο Ηλιακό Σύστημα, μελετώντας το μαγνητικό πεδίο του, τον ηλιακό άνεμο και γενικότερα τα σωματίδια τα οποία προέρχονται από το μητρικό μας άστρο τα οποία αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες. Η διαστημοσυσκευή είναι εξοπλισμένη με μια σειρά οργάνων προκειμένου να επιτύχει την παραπάνω μελέτη. 

Η τροχιά του διαστημικού σκάφους είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι το πιο κοντινό αντικείμενο που έχει στείλει ποτέ η ανθρωπότητα σε απόσταση από τον Ήλιο.  Το γεγονός αυτό επιτρέπει για πρώτη φορά in situ (επιτόπιες) μετρήσεις του ηλιακού ανέμου κοντά στον Ήλιο. Η αποστολή βρίσκεται σε εξέλιξη και τα δεδομένα βρίσκονται ακόμη υπό ανάλυση.

Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό άρθρο στην ιστοσελίδα μας.

Στις 12 Φεβρουαρίου 2001 επιτυγχάνεται η πρώτη προσεδάφιση σε αστεροειδή!

Στις 12 Φεβρουαρίου του 2001 έγινε η πρώτη προσεδάφιση σε αστεροειδή, τον επονομαζόμενο 433 Eros, από την αποστολή Near Earth Asteroid Rendezvous (NEAR). Ο συγκεκριμένος αστεροειδής ανακαλύφθηκε από τον Γερμανό Αστρονόμο C. G. Witt στο αστεροσκοπείο του Βερολίνου στις 13 Αυγούστου του 1898. Πήρε το όνομά του από τον Έλληνα θεό Έρωτα, που ήταν γιος της Αφροδίτης, μιας και ο αστεροειδής βρίσκεται στη γειτονιά του αντίστοιχου πλανήτη. 

Η διαστημοσυσκευή NEAR εκτοξεύθηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 1996 και έφτασε στον αστεροειδή Έρως στις 23 Δεκεμβρίου του 1998. Η τροχιά δεν ήταν αρκετά κοντά σε αυτόν, αλλά επέτρεψε τη μελέτη του Έρωτα σε απόσταση ικανή για να συλλέξει δεδομένα για το μέγεθος, το σχήμα, τη μάζα καθώς και τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του αστεροειδή. Ήταν ο πρώτος αστεροειδής που είχε συσκευή σε τροχιά γύρω του. 

Στη συνέχεια της αποστολής, στις 14 Φεβρουαρίου του 2000 η συσκευή μπήκε σε πιο κοντινή τροχιά ώστε να μελετηθεί ακόμη καλύτερα. Αν και δεν ήταν στα αρχικά πλάνα, η αποστολή NEAR προσεδαφίστηκε ήπια στον Έρωτα στις 12 Φεβρουαρίου του 2001, όντας η πρώτη αποστολή που προσεδαφίστηκε σε αστεροειδή. Μέχρι και τις 28 Φεβρουαρίου, όταν και τέλειωσαν τα καύσιμα, η αποστολή συνέχισε να μεταδίδει δεδομένα από την επιφάνεια του. Μία σημαντική επιτυχία, δεδομένου ότι δεν ήταν στον αρχικό σχεδιασμό και ήταν bonus! Σημαντικό ρόλο σε αυτή την απόφαση έπαιξε η συνεισφορά του Έλληνα αστροφυσικού Σταμάτη Κριμιζή. 

Στις 19 Φεβρουαρίου 1473 γεννιέται ο Νικόλαος Κοπέρνικος!

Ο Κοπέρνικος είναι ευρέως γνωστός για το ηλιοκεντρικό μοντέλο που πρότεινε με την εργασία του “De revolutionibus orbium coelestium” (Περί των περιστροφών των ουρανίων σφαιρών) το 1543. Στο μοντέλο του, πρότεινε τη -ριζοσπαστική τότε- θεωρία πως η Γη δεν είναι το κέντρο του Ηλιακού μας συστήματος αλλά ο Ήλιος, ενώ η Γη και οι υπόλοιποι πλανήτες περιφέρονται γύρω από αυτόν.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ο Κοπέρνικος πρότεινε το ηλιοκεντρικό σύστημα ανεξάρτητα από τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, ο οποίος είχε διατυπώσει την ίδια ιδέα 18 αιώνες πριν!

Παρόλο που δούλευε χρόνια στην εργασία του, ο Κοπέρνικος ήταν διστακτικός να τη δημοσιεύσει λόγω των επαναστατικών, για την αντίληψη του κόσμου εκείνη την εποχή, ιδεών που περιείχε. Τελικά, η εργασία του δημοσιεύτηκε στη Νυρεμβέργη λίγο πριν τον θάνατό του.

Στις 24 Φεβρουαρίου 1987 παρατηρείται ο υπερκαινοφανής SN1987Α!

Στις 24 Φεβρουαρίου του 1987 παρατηρήθηκε η πιο λαμπρή και κοντινή έκρηξη υπερκαινοφανούς στη Γη των τελευταίων 4 αιώνων! Πρόκειται για την έκρηξη SN1987A που προήλθε από τον θάνατο ενός μπλε υπεργίγαντα αστέρα που βρισκόταν στον γειτονικό μας γαλαξία, στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου. Ο μπλε υπεργίγαντας ήταν εκατό χιλιάδες φορές πιο λαμπρός από τον Ήλιο μας ενώ μετά την έκρηξη, ο υπερκαινοφανής έλαμπε εκατό εκατομμύρια φορές σαν τον Ήλιο μας για αρκετούς μήνες! Ο γαλαξίας στον οποίο πραγματοποιήθηκε η έκρηξη βρίσκεται 160 χιλιάδες έτη φωτός μακριά από τη Γη, οπότε στην πραγματικότητα η έκρηξη υπερκαινοφανούς SN1987A συνέβη το 158.013 π.Χ.! Συγκριτικά, η διάμετρος του δικού μας Γαλαξία είναι περίπου εκατό χιλιάδες έτη φωτός.

Η έκρηξη ήταν ορατή δια γυμνού οφθαλμού από το Νότιο Ημισφαίριο της Γης και ήταν μια μεγάλη έκπληξη για την αστρονομική κοινότητα μιας και είχε πολλές πρωτιές.

Η ανακάλυψη έγινε με γυμνό μάτι αλλά και από μια φωτογραφική πλάκα που τραβήχτηκε από το αστεροσκοπείο Las Campanas στη Χιλή. 

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι μια μέρα πριν την παρατήρηση του SN1987A, οι ανιχνευτές νετρίνων Kamiokande-II στην Ιαπωνία και Irvine-Michigan-Brookhaven στις ΗΠΑ, παρατήρησαν νετρίνα τα οποία προήλθαν από την έκρηξη υπερκαινοφανούς. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που καταγράψαμε παρατηρήσεις νετρίνων από ένα τέτοιο συμβάν και βοήθησε να επιβεβαιωθούν θεωρητικοί υπολογισμοί για το πως πεθαίνουν αυτά τα “μεγάλα” αστέρια, σηματοδοτώντας την εποχή της πολυμηνυματικής αστρονομίας.

Ακόμη και σήμερα, περισσότερο από 30 χρόνια μετά την παρατήρηση του SN1987A, τα τηλεσκόπια συνεχίζουν και το παρατηρούν μιας και μας προσφέρει σημαντικά δεδομένα για την εξέλιξη του υπερκαινοφανούς από ένα αρχικό στάδιο της έκρηξης μέχρι και τη μετάβασή του σε υπόλειμμα υπερκαινοφανούς. 

Αυτό που θα ξεπεράσει τη γοητεία του SN1987A είναι μια έκρηξη υπερκαινοφανούς μέσα στον Γαλαξία μας!