Κάνε το όπως οι Κινέζοι: Το Πείραμα LHAASO

Και αφού κέρδισα την προσοχή σας, ας δούμε τι είναι το πείραμα LHAASO (Large High Altitude Air Shower Observatory):

Από το μεγάλο τείχος της Κίνας μέχρι τη σύγχρονη τεχνολογία, η Κίνα ξεχωρίζει πάντα για τη διάθεσή της να υιοθετεί μεγάλα οράματα και να τα μετατρέπει σε πραγματικότητα. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά επιστημονικά έργα που έχει δημιουργήσει είναι το πείραμα LHAASO. Πρόκειται για ένα επιστημονικό πείραμα μεγάλης κλίμακας, στον τομέα της αστροσωματιδιακής φυσικής, με διπλό στόχο την ανίχνευση και μελέτη κοσμικών ακτινών και ακτινοβολίας γ. Βρίσκεται στα 4410 μέτρα ψηλότερα από το επίπεδο της θάλασσας στο Σιτσουάν της Κίνας. Όσον αφορά την ανίχνευση των ακτίνων γ, μπορεί να καλύψει τρεις δεκάδες ενέργειας (τρεις τάξεις μεγέθους). Σε μία επιφάνεια 78000 τετραγωνικών μέτρων οι ανιχνευτές νερού Cherenkov, Water Cherenkov Detector Array (WDCA), ανιχνεύουν από τα 100 GeV μέχρι τα 10 TeV (για τις δυνάμεις μπορείτε να δείτε το σχετικό υπόμνημα). Η διάταξη Kilometer Square Array (KM2A) αποτελείται από 5216 ανιχνευτές σπινθηρισμών οι οποίοι βρίσκονται πάνω από την επιφάνεια της Γης και από 1188 υπόγειους ανιχνευτές μιονίων και έχει βελτιστοποιηθεί προκειμένου να ανιχνεύει υπερυψηλές ενέργειες ακτίνων γ από 10 TeV έως μερικά PeV. Επιπλέον, ανιχνεύει σήματα από ένα αρκετά μεγάλο εύρος του ουρανού. Το ενδιαφέρον είναι ότι ενώ πήρε πράσινο φως για τη δημιουργία του το 2016, το 2019 ήδη συνέλεγαν δεδομένα, το 2021 ολοκληρώθηκε η κατασκευή και το 2023 μερικές από τις πιο σημαντικές ανακοινώσεις στο πρόσφατο διεθνές συνέδριο κοσμικής ακτινοβολίας αφορούσαν τις παρατηρήσεις που έχουν κάνει. 

Βασικό χαρακτηριστικό είναι ότι αποτελεί μία συστοιχία μεγάλης κλίμακας: η τεράστια γκάμα ανιχνευτών του LHAASO, που απλώνεται σε μεγάλη περιοχή, το καθιστά ένα από τα πιο σημαντικά πειράματα του είδους του. Είναι σε θέση να ανιχνεύει σπάνια συμβάντα κοσμικών ακτίνων υψηλών ενεργειών και παρέχει πολύτιμα δεδομένα για τη μελέτη της φυσικής των σωματιδίων υψηλών ενεργειών. Οι βασικοί στόχοι του πειράματος LHAASO περιλαμβάνουν:

  –  Ανίχνευση Κοσμικής Ακτινοβολίας: Το LHAASO στοχεύει να ανιχνεύει και να μελετά κοσμικές ακτίνες με εξαιρετικά υψηλές ενέργειες, ειδικά αυτές της περιοχής PeV. Χρησιμοποιεί μια σειρά Ανιχνευτών Νερού Cherenkov (WCD) και μια σειρά Ανιχνευτών Σπινθηριστή για την καταγραφή εκτεταμένων καταιονισμών σωματιδίων που δημιουργούνται όταν οι κοσμικές ακτίνες υψηλών ενεργειών αλληλεπιδρούν με την ατμόσφαιρα της Γης.

  –  Ανίχνευση ακτίνων γ: Το LHAASO είναι εξοπλισμένο με ένα σύστημα τηλεσκοπίων απεικόνισης ατμόσφαιρας (ή αέρα) Cherenkov (Imaging Atmospheric (or Air) Cherenkov Telescope – IACTs) που έχουν σχεδιαστεί για την ανίχνευση και τη μελέτη ακτίνων γ πολύ υψηλών ενεργειών. Αυτό επιτρέπει στους ερευνητές να διερευνήσουν πηγές ακτίνων γ, συμπεριλαμβανομένων των εκλάμψεων ακτίνων γ, των ενεργών γαλαξιακών πυρήνων και άλλων.

Με αυτές τις ανιχνεύσεις, το παρατηρητήριο ενισχύει την πολυμηνυματική αστρονομία, για να αποκτήσει μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση των αστροφυσικών φαινομένων υψηλών ενεργειών. Μέσω των παρατηρήσεων αυτών το LHAASO συνδράμει στη μελέτη της προέλευσης και των μηχανισμών επιτάχυνσης των κοσμικών ακτίνων υψηλών ενεργειών, στη διερεύνηση πηγών ακτίνων γ και άλλων παροδικών γεγονότων και γενικότερα στη γνώση μας για τις θεμελιώδεις αστροφυσικές διεργασίες. Το LHAASO αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη προσπάθεια για την επέκταση της κατανόησής μας για τα αστροφυσικά φαινόμενα υψηλών ενεργειών. Η τεχνολογία αιχμής και οι εκτεταμένες δυνατότητες συλλογής δεδομένων το καθιστούν βασικό παράγοντα στην εξερεύνηση του σύμπαντος υψηλών ενεργειών. Το μέλλον προβλέπεται λαμπρό!